Συμβουλές
Η φροντίδα για τη διατροφή του ζώου σημαίνει φροντίδα για την υγεία και την ευζωία του. Μια καλής ποιότητας, συσκευασμένη τροφή που συνάδει με την ηλικία, την καθημερινή δραστηριότητα και τις πιθανές ιδιαιτερότητες της φυλής και του νοσολογικού ιστορικού του ζώου είναι η καλύτερη επιλογή. Η ημερήσια ποσότητα χορήγησης υπολογίζεται εύκολα με την αντιστοίχηση του βάρους για ενήλικο ζώο ή της ηλικίας για νεαρό, κάτω του έτους, ζώο με τον πίνακα που βρίσκεται πάνω σε κάθε συσκευασία τροφής. Τα αναγραφόμενα γραμμάρια αφορούν στην ολική ημερήσια ποσότητα, οπότε διαιρούνται με τον αριθμό των γευμάτων την ημέρα. Ανάλογα με την ηλικία η παράθεση τροφής καλό θα είναι να χωρίζεται αν πρόκειται για νεαρό ζώο σε τρία ή τέσσερα γεύματα και για ενήλικα σε δύο γεύματα ημερησίως.
Η ανάμιξη με ανθρώπινο φαγητό, πρακτική απαραίτητη για κάποιους ιδιαίτερα καλοφαγάδες, θα πρέπει να είναι περιορισμένη και ελεγχόμενη, ώστε να μην προκαλεί κάποια πεπτική διαταραχή. Σε ενήλικα ζώα, σκύλους και γάτες, αν αυτή η συνήθεια έχει εγκατασταθεί, είναι σχεδόν ανέφικτο να αλλάξει. Σε νεαρά ζώα, όμως, που λόγω της μικρής τους ηλικίας οι συνήθειες σε αυτό το χρόνο εγκαθίστανται, ασφαλέστερο είναι οι πρακτικές αυτές να μην αρχίσουν καθόλου, δηλαδή η παράθεση ανθρώπινου φαγητού, το οποίο όσο καλομαγειρεμένο κι αν είναι, δεν είναι κατάλληλο για την κάλυψη των αναγκών σίτισης του σκύλου και της γάτας.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η παχυσαρκία είναι νόσος και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Είναι απαραίτητο να ζυγίζουμε το ζώο μας τακτικά. Είναι σίγουρο ότι μια καλής ποιότητας τροφή που ικανοποιεί το ζώο, αλλά και τον ιδιοκτήτη είναι μια πολύ καλή επιλογή για σωστή ανάπτυξη και ευζωία για τους τετράποδους φίλους μας. Τέλος καλό θα είναι η πιθανή αλλαγή τροφής να γίνεται σταδιακά με ανάμιξη για περίπου μία εβδομάδα της παλιάς με τη νέα τροφή. Αυτό επιτυγχάνεται με σταδιακή μείωση της παλιάς τροφής και αντίστοιχη σταδιακή αύξηση της καινούριας, σαφώς τηρώντας την ολική ημερήσια ποσότητα που πρέπει να λαμβάνει το ζώο. Σαφώς στο ημερήσιο πρόγραμμα σίτησης συνυπολογίζεται πάντα η φυσική κατάσταση του ζώου και οι πιθανά αυξημένες ανάγκες κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (π.χ. κυοφορία, γαλουχία, ανάρρωση).
Δεν δίνουμε κόκκαλα όσο μεγάλα και να είναι, γιατί είναι πολύ πιθανό να προκληθεί τραυματισμός είτε της στοματικής κοιλότητας, είτε του πεπτικού σωλήνα, όπως και δυσκοιλιότητα.
Πραγματοποίηση ετησίως προληπτικών αιματολογικών ορολογικών εξετάσεων για τον έλεγχο νοσημάτων όπως η λεϊσμανίωση και η ερλιχίωση. Σε ζώα άνω των έξι ετών κάλο θα είναι να προστίθενται σε αυτές και βιοχημικές εξετάσεις για τη διαπίστωση τυχών προβλημάτων που σχετίζονται με τη λειτουργία των νεφρών, του ήπατος, του παγκρέατος και συνάδουν με την ηλικία του ζώου, πριν ακόμα εγκατασταθούν μόνιμες αλλοιώσεις στα όργανα αυτά.
Υποχρεωτικός ο εμβολιασμός για λύσσα, μιας και έχουν εντοπιστεί κρούσματα της νόσου στη χώρα μας. O εμβολιασμός αφορά στο σκύλο και στη γάτα.
Αποφυγή χορήγησης ανθρώπινων αντιφλεγμονωδών παυσίπονων φαρμάκων (όπως depon, pοnstan, ασπιρίνη κτλ.) σε σκύλο και γάτα, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα κτηνιάτρου. Τα φάρμακα αυτά είτε χορηγούμενα σε λάθος δόση, είτε εξ αιτίας της δραστικής τους ουσίας μπορούν να αποβούν μοιραία για τη ζωή του ζώου.
Προσεκτική χορήγηση αντιβίωσης και πλήρη συμμόρφωση με τις οδηγίες του κτηνιάτρου ως προς τη δόση, τη συχνότητα και τη διάρκεια θεραπείας. Η αλόγιστη προσφορά αντιβιώσεων χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του ιατρού ενέχει κινδύνους για το ζώο και οδηγεί στην εγκατάσταση αντοχής των μικροβίων στα αντιβιοτικά.
Εφαρμογή σκευασμάτων για τα εξωπαράσιτα (ψύλλοι, τσιμπούρια κτλ.) κάθε μήνα για όλο το έτος, καθώς και η χορήγηση αντιπαρασιτικών φαρμάκων για τα ενδοπαράσιτα κάθε τρείς μήνες. Η μέριμνα για τον αποπαρασιτισμό προάγει την πρόληψη σοβαρών νοσημάτων που σχετίζονται με τα παράσιτα αυτά. Ο κατάλογος αυτός μακρύς, ενδεικτικά αναφέρονται- συναρτήσει της μεγάλης συχνότητας εμφάνισης- η λεϊσμανίωση, η ερλιχίωση, η μπαρτονέλλωση στη γάτα, οι επίμονες διάρροιες.
Η μέριμνα για τη στοματική υγιεινή είναι πια συνδεδεμένη με την προαγωγή της καλής υγείας και της συνειδητής φροντίδας που πρέπει να προσφέρεται από τον ιδιοκτήτη στο ζώο του.
Φυσιολογικά η στοματική κοιλότητα αποικίζεται από πλήθος μικροοργανισμών. Με την πάροδο του χρόνου, οι μικροοργανισμοί αυτοί, καταναλώνοντας τα κατάλοιπα των τροφών που μένουν ανάμεσα στα δόντια, πολλαπλασιάζονται με ιδιαίτερα γοργό ρυθμό. Αποτέλεσμα της διεργασίας αυτής είναι η δημιουργία ενός μικροβιακού στρώματος στην επιφάνεια των δοντιών -οδοντική πλάκα-, το οποίο με τη σειρά του είναι υπεύθυνο για την κακοσμία του στόματος, όπως και για την έντονη ή όχι φλεγμονή των ούλων - ουλίτιδα. Στη συνέχεια η πλάκα ενασβεστώνεται και δημιουργεί την πέτρα που εμφανίζεται ως σκληρή μάζα λευκωπού ή κίτρινου χρώματος, στη βάση του δοντιού. Η ουλίτιδα συχνά εξελίσσεται σε περιοδοντίτιδα, η οποία καταστρέφει τους ιστούς που στηρίζουν το δόντι και βρίσκονται μέσα στο ούλο.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μηχανισμών τελικά είναι κόκκινα, ερεθισμένα ούλα, πόνος κατά τη μάσηση που πολλές φορές φτάνει στην πλήρη άρνηση λήψης τροφής, δημιουργία αποστήματος, κινητικότητα δοντιών και απώλειά τους. Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί πως εκτός από τον έντονο πόνο που σαφώς επηρεάζει σημαντικά την ευζωία του ζώου, υπάρχει πια στον οργανισμό του μια πηγή μικροβίων τα οποία με την αιματική κυκλοφορία μπορούν να μεταφερθούν σε άλλα απομακρυσμένα όργανα όπως την καρδιά και τους νεφρούς και να εγκαταστήσουν αλλοιώσεις σε αυτά που θα απειλήσουν τη ζωή του.
Η πρόληψη λοιπόν τέτοιων καταστάσεων επιτυγχάνεται σε μεγαλύτερο βαθμό με τη μηχανική απομάκρυνση του μικροβιακού φιλμ από την επιφάνεια των δοντιών, δηλαδή με το τακτικό βούρτσισμά τους από τον ιδιοκτήτη του ζώου. Η διαδικασία του βουρτσίσματος καλό είναι να ξεκινά σε μικρή ηλικία, ώστε το ζώο να συνηθίσει σε αυτή. Αρχικά τοποθετείται μια μικρή ποσότητα οδοντόκρεμας, ειδική για ζώα που δεν περιέχει φθόριο, στο δάκτυλο του ιδιοκτήτη, η οποία επαλείφεται στην επιφάνεια των δοντιών, διαδικασία που επαναλαμβάνεται για μια εβδομάδα περίπου. Στη συνέχεια με τη χρήση της οδοντόβουρτσας (κτηνιατρική ή ανθρώπινη παιδική, πάντα μαλακή) πραγματοποιούνται κυκλικές κινήσεις στην έξω επιφάνεια των δοντιών αρχίζοντας από τους κυνόδοντες και συνεχίζοντας προς τα πίσω με τους προγόμφιους και τους γομφίους. Ιδανικά η συχνότητα βουρτσίσματος πρέπει να είναι δύο με τρεις φορές την εβδομάδα.
Σε περίπτωση που το ζώο είναι ενήλικο ή δεν είναι δεκτικό στη διαδικασία αυτή, μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλα σκευάσματα που και πάλι στόχο έχουν τη μείωση του μικροβιακού φορτίου στη στοματική κοιλότητα, όπως ιδίως είναι τα στοματικά διαλύματα που προστίθενται στο νερό, τα σνακ τα οποία έχουν σχήμα που μιμείται σε κάποιο βαθμό το βούρτσισμα και τα συμπληρώματα διατροφής που προστίθενται στο φαγητό και εμποδίζουν τη δημιουργία πλάκας. Διευκρινίζεται, ωστόσο, πως όταν η πέτρα έχει εναποτεθεί στη βάση των δοντιών, αυτή μπορεί να απομακρυνθεί μόνο με οδοντιατρικό καθαρισμό υπό γενική αναισθησία του ζώου. Η συζήτηση με τον κτηνίατρο και ο τακτικός έλεγχος της στοματικής κοιλότητας οδηγεί είτε στη σωστή επιλογή προϊόντος, είτε στην ιατρική παρέμβαση και τελικά στην εξασφάλιση της επιθυμητής στοματικής υγείας.
Σημείωση: Στο σκύλο μετά τη γέννηση εκφύονται σταδιακά 28 δόντια και στη γάτα 26, τα οποία ονομάζονται νεογιλά. Στην ηλικία των 3,5 μηνών περίπου αυτά διαδοχικά πέφτουν και τη θέση τους παίρνουν τα μόνιμα δόντια που στο σκύλο είναι 42 συνολικά στον αριθμό και στη γάτα 30 συνολικά.